CHET EL VA XALQARO MUNOSABATLAR
2024 йилда инвестиция, экспорт ва халқаро ҳамкорлик йўналишлари бўйича устувор вазифалар тўғрисида.
- Хорижий инвестициялар
Шаҳрсабз тумнида 2024 йилда 50 млн доллар миқдорида хорижий инвестицияларни жалб қилиш режаси қуйилган эди.
Шундан 2-чоракда 25.0 млн.долларлик хорижий инвестицияларни ўзлаштириш режалаштирилган. Январ-июль ойларида 25.0 млн.долларлик режа белгиланган эди амалда 25.5 млн доллар лик хорижий инвестициялар ўзлаштирилди. Шундан 9 та корхона томонидан амалга оширилди.
Шу билан бирга, Тармоқ лойиҳалари билан ҳисоблаганда туманда 1-ярим йилликда жами 49.5 млн долларлик хорижий инвестициялар ўзлаштирилди
- «ALPHA MINING GROUP-ASIA» МЧЖ томонидан Марганецни қазиб олиш ва қайта ишлаш лоиҳасида Январ-июль ойида Россия давлатидан марганецни қайта ишловчи ускуналар олиб кириш ҳисобига 5.0 млн.доллар хорижий инвестициялар ўзлаштирилди.
2.»Agrobest invest» МЧЖ томонидан замонавий иссиқхона қуриш лойиҳаси Январ-июль ойида 5.0 млн.доллар хорижий кредитлар хисобига Ипак йўли банкидан (Тошкентадги банкдан) хорижий кредитлар ўзлаштирилди.
3.«HISORMEBEL» МЧЖ томонидан мебелъ маҳсулотлари ишлаб чиқариш лоиҳасида Январ-июль ойида 334 минг долларлик хитойлик ҳамкорлари томонидан асбоб-ускуналар етказиб бериш ҳисобига хорижий инвестициялар ўзлаштирилди.
- БМТ ва Германия ҳамкорлик ташкилоти грант маблағлари ҳисобига 4 та лойиҳа доирасида (АЙти марказ, ер ўзлаштириш ва иссиқхона, Сувтушар шаршарасида туризм объектлари)ташкил этиш лойиҳалари доирасида 1.1 млн. доллар хорижий грант маблағлари ўзлаштирилди.
5.»OQ SUV SHAMOLI» МЧЖ томонидан Санатория ва аҳоли дам олиш маскани лоиҳасида хорижий кредитлар ҳисобига Январ-июль ойида
5.0 млн. долларлик инвестициялар ўзлаштирилди.
6.«EMAAR R-A-M-M» МЧЖ томонидан Бетон ва бетон махулотлари ишлаб чиқариш лойиҳасида Январ-июль ойида 6.5 млн.доллар Хитой давлатининг Xenan Chengjou Co.LTD Компанияси томонидан ускуналар олиб келиш ҳисобига хорижий инвестициялар ўзлаштирилди. Ҳозирда 1.5 млн. долларлик ускуналар кириб келган ва “Шаматон” КСЗ 0.3 гектар ер олиб қурилиш ишлари бошлаган.
8.»SHAHRISABZ TEXTILE» МЧЖ томонидан Тўқимачилик маҳсулотлари ишлаб чиқариш лойиҳасида Январ-июль ойида 780 минг долларлик Хитойдан келтирилган маҳсулотлар ҳисобига хорижий инвестициялар ўзлаштирилди.
5.“YUNUS ABDIROZOQOVICH” О.К томонидан сим сетка маҳсулотлари ишлаб чиқариш лоиҳасида Январ-июль ойида хорижий ҳамкор Xiamen Cheer Imp&Exp.Co.,Ltd. Компанияси томонидан ускуналар олиб келиш ва янги бинолар ишга тушириш ҳисобига 2.5 млн.доллар тўғридан-тўғри хорижий инвестициялар ўзлаштирилди.
Шундан 2-чоракда 25.5 млн.долларлик хорижий инвестицияларни ўзлаштирилди ва 1 ярим йиллик режа 102 фоизга бажарилди.
Амалга оширилаётган ишлар
- “СД ЭКО” МЧЖ томонидан Микро ГЭС, ичимлик суви ва балиқчилик ташкил этиш лойиҳасинига Англия давлатидан 3 млн. доллар ўзлаштирилади;
- “Чайна нейшинил электрик ко. лтд” компаниясининг лойиҳа қиймати 79.5 млн.доллар бўлган Тамшуш, Работ ва Чаппасув” Микро ГЭС лойиҳалари амалга оширилади. Натижада туман бўйича йилига 1,5 млн. МВт электр-энергия ишлаб чиқарилади ва 750 млрд. сўм саноат ўсишига эришилади. Ҳозирги кунда, (Соатига 24 МВт электр-энергия ишлаб чиқариш қувватига эга Микро ГЭС қуриш лойиҳаси доирасида Хитой давлатидан 24.0 млн. доллар хорижий инвестициялар ўзлаштирилди;
“ГИЗ” грант маблағлари ҳисобидан Мираки насос станциясини тиклаш орқали 400 нектар янги ўзлаштириш мақсадида 13 км сув қувурлари тортилди ҳамда
700 минг Евро ўзлаштирилди.
Канатный дороги
Лойиҳа: Шаҳрисабз туманида умуммавсумий тоғ-чанғи комплексини ташкил этиш (майдони 2,9 минг гектар, қиймати 150 млн доллар, бир вақтни ўзида 7 минг нафар туристларни қабул қилиши мумкин).
1-босқичда – 5,9 км гондолали дор йўли, 4 та тоғ-чанғи йўли,
35 та вилла, 1 та ташриф маркази, 4 юлдузли меҳмонхона, 5 қаватли автотураргоҳ, ресторан, вертолёт майдончаси, болалар шаҳарчаси ва дарё бўйлаб йўлакчалар.
2 ва 3-босқичларда – 3,8 км ўриндиқли ва 2,9 км гондолали дор йўли, 21 та тоғ-чанғи йўли, 3 та меҳмонхона (3, 4 ва 5 юлдузли), 2 та ресторан,
75 та вилла, СПА комплекс, кузатув минораси, аттракционлар
(зиплайн, родельбан ва скайпарк).
Асос: Ўзбекистон делегatsiясининг 2023 йил 4–6 октябрда Россиянинг Қозон шаҳридаги “Казань ЭКСПО” тадбирлар доирасида эришилган келишувлар.
Инвестор: Казанские канатные дороги ва “Сноу сервис” МЧЖлар (Россия) (Ўзбекистонда 02.04.2024 йилда 40 минг доллар устав жамғармаси билан “All-season resort Gelon” МЧЖ ХК рўйхатдан ўтказилган, раҳбари Денис Белов (Россия фуқароси).
2014 йилдан фаолият юритиб, Россия Федерatsiясида мавжуд тоғ чанғи комплекслар учун асбоб ва ускуналарни етказиб бериш ҳамда ўрнатишда асосий компания ҳисобланади. Бугунги кунда Горно Алтайск шаҳридаги «Манжерок» тоғ чанғи комплексда пудратчи ташкилот сифатида фаолият юритмоқда.
Австриянинг Doppelmaer компаниясi filiali «Roupveys Rasha» MChJ Bosh direktori Ye.V.Kazakov (2022 yilgi MXOsi boshlangunga qadar MChJ «Dopelmayer Rasha» nomlangan). Ushbu kompaniya Rossiya va MDH dalatlarida 150 dan ziyod dor yo‘llarini loyihalashtirdi va qurdi. Shular qatorida Sochidagi Olimpiya o‘yinlaridagi hamda O‘zbekistondagi Amirsoy tog‘ chang‘i komlekslarini qurgan.
- Shuningdek, Shahrisabz tumanida turizm xizmatlarini rivojlantirish loyihalari doirasida 3 ta bank tomonidan 60 mln.dollarlik 3 ta mexmonxona,
2 ta restoran, 2 ta avtoturargoh, 1 ta savdo-ko‘ngilochar markaz, 1 ta bolalar o‘yingohi va 2 ta piknik hudud tashkil etiladi. Xususan, mazkur loyihalar doirasida “SQB CONSTRUCTION” MChJ, “DISCOVER INVEST” MChJ va “Gol step Invest” MChJ lar tomonidan yil yakuniga qadar qurilish texnologiyalari, interer va eksterer xom ashyolari olib kirish doirasida jami 15 mln dollar xorijiy investitsiyalar o‘zlashtiriladi. - Shu bilan birga, hozirgi kunda “Miraki” turistik markazida Turkiya kompaniyalari bilan hamkorlikda “Tekser” kompaniyasi tomonidan har-xil turdagi VIP, Medium va Standart ko‘rinishdagi 8, 6 va 4.5 sotixli haytek usulda dam olish maskanlari (kottedj) qurish bo‘yicha loyiha ishlab chiqilmoqda. Mazkur loyiha doirasida, qiymati o‘rtacha hisobda olganda 9 mln. dollarlik 150 ta kottedj va restoranlar qurish loyihasi tayyorlanib taqdimot o‘tkazish rejalashtirilmoqda. Yil yakuniga qadar mazkur loyiha doirasida 5 mln.dollarlik xorijiy investitsiya o‘zlashtiriladi.
- Shahrisabz tumani, Gelon MFY da Rossiya Federatsiyasi fuqarosi Bozorqulov Axmadjon Turdikulovich tomonidan qiymati 2.5 mln.dollarlik Mehmonxona qurish loyihasi yuzasidan ishlar amalga oshirilmoqda. Hozirgi kunda, mazkur loyihaning master rejasi ishlab chiqilgan, yil yakuniga qadar qurilish ishlari boshlash rejalashtirilgan.
- Turkiya davlatining “Studio Vertebra” kompaniyasi bilan hamkorlikda “Hisorak Gidro Qurilish” MChJ tomonidan qiymati 10 mln.dollarlik “Kemping, Mehmonxona va Akvapark” qurish loyihalari amalga oshirish rejalashtirilgan. Hozirgi kunda, loyiha master rejasi ishlab chiqildi va taqdimot o‘tkazildi.
- «ALPHA MINING GROUP-ASIA» MChJ tomonidan Marganesni qazib olish va qayta ishlash loihasini ishga tushirish ishlari boshlangan. Hozirgi kunda, mazkur korxona Shahrisabz tumanida yangi korxona filiali tashkil etildi va yil yakuniga qadar 40 nafar yangi ish o‘rni yaratib, 2.5 mln. dollar uskunalar va yangi zavod qurish hisobiga xorijiy investitsiyalar o‘zlashtiriladi.
Halqaro hamkorlik
Hurmatli Murotjon Berdialevich habaringiz bor, may oyida Xitoy davlatiga amalga oshirgan tashrifimiz davomida Guanjou provinsiyasidagi “Guanjov Xilian Mineral Prodakts” Ko. Ltd. Kompaniyasi bilan tog‘-kon sanoatini rivojlantirish sohasida hamkorlik hamda grafit qazib olish va qayta ishlash bo‘yicha qiymati 30 mln. dollarlik loyiha yuzasidan “Hamkorlik Bitimi” imzolaganmiz. Hozirda mazkur kompaniya bilan aloqa qilib barcha tegishli ma’lumotlarni va geologik xulosalarni beryapmiz. Avgust oyida tumanga tashrifi kutilmoqda.
Bundan tashqari, Xitoyning 20 mingdan ortiq kompaniyalar a’zo bo‘lgan “Jenril kanton interprayzis of import end eksport” tashkiloti bilan yaqindan aloqalarni o‘rnatib Xitoy tadbirkorlarini tumanimizga jalb qilish borasida ishlayapmiz.
Shuningdek, yaqinda Janubiy Koreya davlatining “Kidl ko ltd.” Kompaniyasi vakilarining viloyatimizga tashrifi davomida 100-200 gektar maydonga yangi zamonaviy issiqxona xo‘jaliklarini tashkil etish bo‘yicha qo‘shma loyihalar yaratish istagini bildirgan. Shunga ko‘ra, biz barcha tahliliy (tuproq tahlili,
3 yillik iqlim va yog‘ingarchilik) ma’lumotlarni taqdim etdik.
Hurmatli Murotjon Berldialievich, Halqaro hamkorlik yo‘nalishida hozirgi kunda Xitoy Xalq Respublikasining, Guanjov provinsiyasi bosh konsuli O.Valiev bilan doimiy aloqa o‘rnatib hamkorlikda ishlayapmiz.
Elchilar bilan o‘tkazilgan uchrashuvlardan keyin Sank-Peterburgdagi Bosh konsulxonasi Bosh konsuli Temir Mirzaev bilan aloыa щrnatib =ozirda tumandagi mavjud imkoniyatlardan kelib chiqib xorijiy korxonalar bilan muzokaralar o‘tkazish jarayonidamiz.
Polshadagi Elchixonamiz mas’ullari bilan ham aloqlarni o‘rnatdik.
Bundan tashqari, Chexiya Respublikasining “Zetor Traktor” kompaniyasi bilan qishloq xo‘jaligi texnikalarini ishlab chiqarish va yetkazib berish bo‘yicha muzokaralar olib borilyapti va mazkur kompaniya bilan tanishish maqsadida, Sentyabr oyida Chexiyaga tashrif rejalashtiryapmiz.
Shuningdek, Yaqinda o‘ktazilgan siz boshchiligingizdagi Tashqi ishlar vaziri Baxtiyor Odilovich va Elchilarimiz o‘rastidagi uchrashuv o‘tkazilgandan so‘ng Koreya, Quveyt, Germaniya, Yaponiya Elchilari bilan horijlik mutaxassislarni yuborish orqali Shahrisabz tumanida 4 ta kolledjlarda o‘quv markazi tashkil etish, xorij kompaniyalariga ishga joylashtirish yuzasidan ishlarni boshlab yubordik va Quvayt va Koreyadagi Elchilarimiz bilan bog‘lanib, barcha tashkiliy ishlarni boshlab yubordik.
Kuni kecha, Quvaytlik tadbirkorlar bilan ham uchrashib rejalarimizni va loyiha takliflarimizni taqdim etdik hamda tibbiyot sohasida loyihalarni amalga oshirish maqsadida, tuman hududidan 1-5-10 gektar yerlarni toposyomkasini taqdim etdik. Shu bilan birga, Ыuvayt Elchixonasi tomonidan taqdim etilgan 197 ta xorijiy korxonalar ro‘yxati bo‘yicha ham halqaro aloqalarni o‘rnatish yuzasidan ishlarni ham boshladik.
Shuningdek, Rossiya Federatsiyasining «Vodoboks» kompaniyasi direktori Ryazansev Aleksandr Petrovich bilan avtomatlashtirilgan suv kioskalari tashkil etish loyihasi yuzasidan uchrashuv o‘tkazdik. Hozirda mazkur loyihani amalga oshirish bo‘yicha Shahrisabz tumanining aholi ko‘p istiqomat qiladigan hududlarida va Miraki hududida suv kioskalarini o‘rnatish bo‘yicha o‘rganishlar olib borilmoqda. Ushbu loyihani amalga oshirishda yer ajratish, elektr energiya sarfi va talab darajasi o‘rganilmoqda.
Sanoat sohasida Slovakiya davlatining kompozitnoy armatura i kompozitnoy setka ishlab chiqaradaigan “NGM Group” rahbari Nikolay Maslov bilan mazkur loyihani amalga oshirish bu orqali hozirgi kunda dolzarb masala bo‘lgan kanallarni betonlashtirishda ishlatiladigan armatura va setkalarni yangi texnologiyalar asosida arzon va sifatli ishlab chiqarishga erishiladi. Muzokaralar va o‘rganish ishlari olib borilmoqda. Avgust-Sentyabr oylarida slovakiya tomoni ishchi guruxi tashrif buyuradi.
Yil yakuniga qadar jami tarmoq loyihalaridan tashqari
21 mln.dollarlik xorijiy investitsiyalar o‘zlashtiriladi.
- 2.
2024 yil uchun belgilangan eksport prognozi 17 600 mln dollarni tashkil qilib, shundan, (sanoat mahsulotlari 10 mln 979 ming AQSh dollari va qishloq xo‘jaligi mahsulotlari 6 mln. 621 ming AQSh dollari) miqdorida eksport amalga oshirish rejalashtirilgan.
Amalda 8 755 ming dollar miqdorida eksport amalga oshirilib, 1 yarim yillik reja 105 % ga bajarildi.
— sanoat xo‘jaligi mahsulotlari 5 397 ming AQSh dollari eksport amalga oshirildi (92 foiz)
-qishloq xo‘jaligi mahsulotlari 3 358 ming AQSh dollari eksport amalga oshirildi (148 foiz )
Sanoat mahsulotlari
“Shahrisabz textele” MChJ | 5 256 ming dollar,
|
“Shahrisabz silk produksion” MChJ | 253 ming dollar,
|
“Avazmalik Konserva” | 5 ming dollar,
|
“Izmella” | 7 ming dollar,
|
“Avers Expo” MCHJ | 96 ming dollar,
|
Meva-Sabzavot | |
«Avers Expo» MChJ | 1 128 ming dollar,
|
«Kesh Nur Makoni” MChJ | 319 ming dollar,
|
«Agro Green Assest» MChJ | 77 ming dollar,
|
“Yusupova Nafisa Axmatova” F/X | 551 ming dollar,
|
“Olmos Agro Eksport» MChJ
|
1063 ming dollar. |
Iyul oyi eksport rejasi 4 mln 318 ming AQSh dollar ni tashkil qilib shundan, (sanoat mahsulotlari 3 mln 032 ming AQSh dollari va qishloq xo‘jaligi mahsulotlari 1 mln 286 ming AQSh dollari) miqdorida eksport amalga oshirish rejalashtirilgan.
Amalda 416 ming dollar miqdorida mahsulotlar eksport amalga oshirildi va belgilangan reja 10 foizga bajarildi.
-sanoat xo‘jaligi mahsulotlari 116 ming AQSh dollari eksport amalga oshirildi
-qishloq xo‘jaligi mahsulotlari 300 ming AQSh dollari eksport amalga oshirildi.
Iyul oyi eksport rejasi quyidagi korxonalar kesimida amalga oshiriladi:
“Agro best invest” MChJ tomonidan iyul oyida Rossiya davlatiga issiqxonalarda yetishtirilgan 500 ming dollarlik pomidor mahsuloti eksporti amalga oshiriladi.
“Shahrisabz Tekstil” MChJ korxonasi tomonidan iyl yakuniga qadar holatida 3.0 mln dollarlik 500 tonna Tekstil mahsulotlari eksport qilish rejalashtirilgan.
Sanoat va Meva-sabzavot mahsulotlari eksportini iyl yakuniga qadar bajaradigan korxonalar ruyxati.
“Olmos Agro Eksport» MChJ korxonasi tomonidan iyl yakuniga qadar holatida 1.2 mln dollarlik 150 Piyoz Tarvuz O‘rik va Qovun mahsulotlari Ozaybayjon davlatiga eksport amalga oshiriladi.
“Avers Expo» MChJ korxonasi tomonidan iyl yakuniga qadar holatida 1.5 mln dollarlik 250 tonna Fasol mahsulotlari Pokiston davlatiga eksport amalga oshiriladi.
“Yusupova Nafisa Axmatova” F/X korxonasi tomonidan iyl yakuniga qadar holatida 2.0 mln dollarlik 500 tonna Fasol mahsulotlari Turkiston va Qozog‘iston eksport qilish rejalashtirilgan.
“Kesh Nur Makoni” MChJ korxonasi tomonidan iyl yakuniga qadar holatida 1.0 mln dollarlik 500 tonna Meva-sabzavot mahsulotlari Qozog‘iston eksport qilish rejalashtirilgan.
Bundan tashqari, Tumanda yetishtirilayotgan dukkakli ekinlar mosh 1195 gektar, loviya 160 gektar jami 1355 gektar ekish rejalashtirilgan va 1536 tonna mahsulot olinadi (11.4 hosildorlik). Yil yakuniga qadar, mosh va loviya eksportini amalga oshirish hisobiga 2.9 mln. dollar qo‘shimcha eksport amalga oshiriladi.
Hududiy investitsiya
Shahrisabz tumanida 2024 yil loyiha guruhlari tomonidan jami 22 ta loyihalar shaklantirilgan bo‘lib qiymati 468.0 mlrd.so‘mni va ushbu loyixalar kesimida yaratiladigan ish o‘rinlari 519 ta tashkil etadi shundan,
— Sanoat yo‘nalishidagi loyixalar soni 12 ta, yaratiladigan ish o‘rinlari 266 ta va loyixa qiymati 152,1 mlrd.so‘m ni tashkil etadi.
— Xizmat ko‘rsatish yo‘nalishidagi loyixalar soni 6 ta, yaratiladigan ish o‘rinlari 115 ta va loyixa qiymati 111,5 mlrd.so‘m ni tashkil etadi.
— Qishloq xo‘jaligi yo‘nalishidagi loyixalar soni 4 ta, yaratiladigan ish o‘rinlari 138 ta va loyixa qiymati 204.3 mlrd.so‘m ni tashkil etadi.
Amalda jami 9 ta loyihalar ishga tushurildi ushbu loyixalarning qiymati 16.7 mlrd.so‘mni va ushbu loyixalar kesimida yaratiladigan ish o‘rinlari 92 ta tashkil etdi shundan,
— Sanoat yo‘nalishidagi loyixalar soni 6 ta, yaratiladigan ish o‘rinlari
82 ta va loyixa qiymati 13,5 mlrd.so‘m ni tashkil etadi.
Bulardan «Zubaydullaev Firdavs» MChJ mebel ishlab chiqarish
1 500 mlrd.so‘m ni yaratiladigan ish o‘rin 27 ta,
«Charos Sifat Baraka» X.K xar xil turdagi makaron va lapsha ishlab chiqarish 650 ming.dollrlik tashkil etish yaratiladigan ish o‘rin 8 ta,
«Raxmatov Berdierbek» MChJ Tekstil maxsulotlarini ishlab chiqarish
800 ming.dollarlik loyiha yaratiladigan ish o‘rin 8 ta,
«Ozod die binokori» X.K Granula ishlab chikarish 800 ming.dollarlik yaratiladigan ish o‘rin 4 ta,
«Vulqon elektron sanoat qurilish» MChJ Poletelin truba maxsulotlarini ishlab chiqarish 4 000 mlrd.so‘m ni yaratiladigan ish o‘rin 25 ta,
«Kesh Isroil Bobo» MChJ Poletelin truba maxsulotlarini ishlab chiqarish 6 000 mlrd.so‘m ni yaratiladigan ish o‘rin 20 ta,
— Xizmat ko‘rsatish yo‘nalishidagi loyixalar soni 3 ta, yaratiladigan ish o‘rinlari 10 ta va loyixa qiymati 3.2 mlrd.so‘m ni tashkil etadi.
«Istiqbol kesh» MChJ Chorvachilikni rivojlantirish 1 000 mlrd.so‘m ni yaratiladigan ish o‘rin 6 ta,
«Nasil Chorva Parranda Taminoti» MChJ Chorvachilikni rivojlantirishni tashkil etish etish lohyihasi doirasida 250 ming.dollarlik yaratiladigan ish o‘rin 2 ta,
«Oq yul — TATRA » 2.0 mlrd.so‘mlik yuk transport xizmatini tashkil etish loyihasi doirasida yaratiladigan ish o‘rin 62 ta